Readers

Monday, March 30, 2020

આપણે હાશ,જીવી ગયા !

.............આપણે હાશ,જીવી ગયા !
        સમય ની ગંભીરતા સમજવા માં આપણે ક્યાંક કાચા તો નથી પડી રહ્યા ને ? કવિ ઉમાશંકર જોશી એ કઈ મનોવેદના સાથે લખ્યું હશે કે " ભૂખ્યા જનો નો જઠરાગ્નિ જાગશે તો ખંડેર ની ભસ્મ કણી ન લાધશે ".સંસ્કૃત સુભાષિત કહે છે ,"  बुभुक्षित किं न करोति पापं ? "-  ભૂખ્યો માણસ શું પાપ નથી કરતો ?  
          યાદ આવે છે ---માત્ર એકસો પાંચ વર્ષ { સંવત ૧૯૫૬ } વર્ષ પહેલા ભીષણ  દુકાળ -"છપના"  ની દારુણ સ્થિતિ ને આબેહૂબ રજુ કરતી લેખક શ્રી પન્નાલાપટેલ ની નવલકથા 'માનવી ની ભવાઈ ' ના કેટલાક સંવાદ { નવી પેઢી ને તો કદાચ કથાની ય ખબર નહિ હોય . ધ્યાન થી વાંચજો }
* શંકરદા એ કહ્યું  તેમ ;' કોણ જાણે કે આપણા માંથી કેટલા જીવશે ને કેટલા મરશે! કાં તો બધાય મરી ખુટીશું .પણ કે'વાનું એટલું  કે જાવતા રો'તો આવતે  વરસે  મૂએલાં ને સાંભરજો ને !
*કોણ કોને દિલાસો દે ? આભ ફાટ્યા પછી થીગડાં ક્યાં દે ?
* જગત માં ભૂંડા માં ભૂંડું જો કોઈ હોય તો ભૂખ જ છે.
*આ તો ભાળ્યાં છે ભૂખ્યા માનવી ....માનવીય નઈ-ભૂખી ભૂતાવળ  !
* માનવીનું ખાવા-પીવાનું તો વગર ભૂલવે ભુલાઈ ગયું હતું  પણ ઊંઘવાનું ય ભુલાઈ ગયું હતું.પરોઢ થતાં પહેલો કૂકડો બોલતો ત્યારે જ લોકોને ખાતરી થતી.બોલી ઉઠતાં ;'આજ નો દન તો જીવ્યા ભેગાં ભળ્યા વળી '
દેશ અને આપણે અત્યારે જે સ્થિતિ માંથી પસાર થઇ રહ્યો છે તેની કલ્પના પણ કરવી મુશ્કેલ છે.
હવે આ રોગ ની હાલ ની { ૩૦ માર્ચ ૨૦૨૦ } વિશ્વ ની સંક્રમિત આશરે  સ્થિતિ જુઓ
 **સ્પેન દેશ-  વસતી  -૫ કરોડ ઇટલી  દેશ  -વસતી- ૬ કરોડ ફ્રાન્સ   દેશ - વસતી  -6 કરોડ અમેરિકા દેશ -વસતી -૩૨ કરોડ
આપણે જાણીએ છીએ ભારત ની વસતી ૧૩૦ કરોડ છે . ભારત ની વસતી ની સરખામણી માં આ દેશો કેટલા નાના છે પણ આ દેશોના  છેલા થોડા જ દિવસો માં મૃત્યુ આંક પાંચ હજાર થી દસ હજાર છે. જો સામાજિક અંતર ન રાખીએ તો આપણા દેશ ની હાલત શું થાય તેની કલ્પના પણ થઇ શકે તેમ નથી.  
       એટલું જ નહિ પણ  દુનિયા ના દરેક દેશ માં  લાખોની સંખ્યા માં વ્યવસાય અર્થે ગયેલા ભારતીય છે .  વળી વિદેશ માં અભ્યાસ કરવા ગયેલા  લાખો વિદ્યાર્થી ઓ પણ ખરા . આ બધા સમયાંતરે દરેક દેશમાં થી સ્વદેશ પણ આવે તે સ્વાભાવિક છે.માણસ સામાજિક પ્રાણી છે અને એમાંય ભારતીય સંસ્કૃતિ તો હળવા -મળવા માં વધુ માને.એટલે દેશ માં આવ્યા પછી ઘણા ઘણા પરિવાર અને મિત્રો ને મળે તે પણ સહજ છે.
@@  હવે આ શત્રુ રોગ બે વિચિત્ર લાક્ષણિકતા ને યાદ કરીએ.
** પહેલી વાત એ કે આ ભમ્મરિયો શરીર માં ઘુસ્યા પછી ચૌદ દિવસે પોત પ્રકાશે .ત્યાં સુધી શરીર માં છૂપો છૂપો બેઠો હોય.ખબર ન પડે તેમ. અને વ્યક્તિ ને મોડે મોડે જાણ થાય ત્યારે તો ખુબ મોડું થયું હોય.
**બીજી વાત ,તે ખુબ ખુબ ચેપી -સંક્રમિત છે . દા.ત. "અ" ભાઈ  વિદેશ થી  આવ્યા .તેમને પણ એ વખતે તો કોઈ લક્ષણ હતા જ  નહિ.દસેક દિવસ માં તેઓ " બ " નામના આશરે પચાસેક લોકો ને મળ્યા  "બ" નામ ના દરેક લોકો પોતાના પચાસ પચાસ મિત્રો "કે" ને મળ્યા. હવે  ૨૫૦૦ "ક' મિત્રો  પણ પોતાના ૫૦-૫૦મિત્રો ને મળ્યા.સાદું ગણિત જ લઈએ તો રોગી "અ " ને લીધે  ''',','',અને '' એવા ૧૨૫૦૦૦ જી હા  સવા લાખ લકોને ચેપી-સંક્રમિત થઇ શકે .માત્ર એક '' વિદેશી રોગી થી.હવે વિચારો કે એકલા ગુજરાતમાં રોજેરોજ સેંકડો વિદેશ થી ગુજરાતમાં આવે છે. સાદી ભાષા કહીએ તો આપણે પણ ભલે '' નથી પણ ;;,'',કે '' તો હોવાના જ .
** ત્રીજી વાત .તેની યોગ્ય અને અસરકારક દવા શોધાઈ નથી.એટલે જરા સરખી બેદરકારી ,કોઈને પણ જીવલેણ સાબિત થઇ શકે.પોતાનો ને બીજા નો જીવ પણ જોખમ માં મુકાય
તો કરવું શું ?
સો વાત ની એક વાત
*. નિયમો,સૂચનાઓનું પાલન કરો.
*ગંભીરતાથી લો.
*ગભરાવો નહિ જ
*ફરિયાદ અને ટીકાઓ છોડો..
 *ઘર માં  જ રહો -સ્વસ્થ રહો.
શુભકામના .
દિનેશ 

Wednesday, March 25, 2020

હવે તો આંખો ખોલો


                                                                   હવે તો આંખો ખોલો
               રામજીભાઈ નો શશીકાંત અમેરિકા થી આજે ગામ માં આવવા નો હતો .પુરા બે વર્ષ પછી આવતો હતો.રામજીભાઈ એ ગામ આખા ને જમાડવા નું નક્કી કરી રાખ્યું હતું..ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ પર થી ટેક્ષી કરી શશીકાંત ગામડે પહોંચ્યો.નગારાં -ત્રાસા તૈયાર જ હતાં .પાંચ હજાર ની વસતી નું ગામ આખું સામૈયાં જોડાયું  શશીકાંત નું ભવ્ય સ્વાગત થયું. સાંજે ગામ જમણ થયું સહુ છુટા પડ્યા .રાત્રે ઓચિંતો જ શશીકાંત નો રણક્યો.આ તો એના વિદેશ ના સાથે રહેતા રૂમ  પાર્ટનર મેથ્યુ નો ફોન .રડતા અવાજે એ કહેતો હતો કે 'એમનો ત્રીજો સાથીદાર જ્હોન જગત માંથી વિદાય થઇ ગયો છે.' શશીકાંત માનવા તૈયાર જ ન થયો.એ જયારે વતન માં આવવા નીકળ્યો ત્યારે તો તેને ફક્ત શરદી ખાંસી જ હતા. આમ અચાનક જ કેમ જાય ? ' -મેથ્યુએ ચોખવટ કરી-,' તેના આ શરદી-ઉધરસ કાંઈ સદા ન હતા ,એ તો ગંભીર  જીવલેણ  વાયરસ વાળા હતા.અને આ વાયરસ ની વિશેષ  ગંભીરતા એ છે કે એક તો લક્ષણ મોડા દેખાય ને પાછો ખુબ ચેપી છે એ વધારા માં.'
              તારી સંભાળ લે જે.'- કહી ને ફોન તો  બંધ કરી દીધો.પણ સુતા ભેગા પોતાને જ વિચાર આવ્યો કે 'પોતે પણ ગાઇકાલ સુધી તો પોતે પણ એ જ્હોન ભેગો જ રહ્યો હતો.' -સવાર પડી .શશીકાંતના શરીરે કળતર શરુ.ગળાં માં કફ ભરાયો.ઉધરસ શરુ.- શશીકાંત સમજી ગયો.વિના વિલંબે પુરી તપાસ અને સારવાર માટે શહેર ભણી ઉપડ્યો. પિતા રામજીભાઈ ને તો બિહામણો વિચાર એ પણ આવ્યો કે' મેં તો કાલે ગામ આખાં ને - પાંચ હજાર લોકોને  જોખમ માં મૂક્યાં '
           ડ્રાયવર કાળું રાત્રે એરપોર્ટ પર થી પોતાની ટેક્ષીમાં વિદેશ થી આવેલા મુસાફર ને તેને ઘેર ઉતારીને આવ્યો.પોતાના નિયમિત ગ્રાહક ને ઘેર લગ્ન પ્રસંગે આખો દિવસ ટેક્ષી ચલાવવાની વર્ધી તેને યાદ હતી .ત્યાં પહોંચ્યો.છેક રાત સુધી સેંકડો મહેમાનો ને અને જાનૈયાઓ ને ગાડીમાં ફેરવ્યા.ઘેર આવી ને થાકીને સૂતો.સવારે ઉઠ્યો તો અચાનક તાવ શરદી,ઉધરસ. તેને તરત યાદ આવ્યું કે 'તે જે વિદેશી મુસાફર ને લાવેલો તે પણ ગાડીમાં બેસી ને ખાંસતો જ હતો .
           ઉપરની ઘટનાઓ  ભલે કાલ્પનિક હોય ,છતાં પૂર્ણ પણે કોઈ પણ ગામ કે શહેર માં બની જ શકે.પણ  જયારે અતિ ચેપી રોગ નો ફેલાવો હોય ત્યારે તો જાતે જ ગંભીરતા લેવી એ જ બચવા નો ઈલાજ છે.
                ઘડીભર આપણા ઘડિયાળ ને ઊંધું ફેરવો.અત્યાર પહેલા આજે ,ગઈકાલે કે પછી તેના થોડા આગળના દિવસોમાં તમે કેટલી સમૂહ વાળી જગ્યા એ ગયા છો ? શાક માર્કેટ, બગીચો ,ધર્મસ્થાન ,ચા લારી ગલ્લા , ,બસ કે રેલવે સ્ટેશન ,સામાન્ય બજાર ,પ્રવાસ  કે પ્રસંગ .માં ગયા છો ? બરાબર સ્મૃતિ તેજ કરી ને યાદ કરો.
                હવે જરા વિચારો કે આમાં ના કોઈ સ્થળે સંક્રમિત -ચેપી કે સંક્રમિત ને અગાઉ મળેલો કોઈ પણ વ્યક્તિ હોય તો એ ચેપી રોગ કોઈને પણ લાગી શકે છે. ગઈકાલ ને સુધારી શકવા ના તો નથી.પણ આજ અને આવતીકાલ ચોક્કસ સુધારી શકાય.
           હજુ ય કેટલાય મિત્રો ગંભીરતા થી નથી લેતા.પણ જયારે આસપાસ નજર સામે કોઈ કિસ્સો આવશે ત્યારે જ આંખ ખુલશે.કડવું સત્ય તો એ છે કે કોઈ રોગ કે આપદા- વિપત્તિ ક્યારેય પહેલેથી કહેવા નથી આવતી કે 'હું આવું છું.'-એ તો આવી ગયા પછી જ થપાટ મારે છે .અને ત્યારે ખુબ મોડું થઇ ગયું હોય છે.
સોય જેટલું નાનું કાણું મોટા બલૂન કે પેરાશુટ ને ભોંય ભેગું કરે, નાની સરખી ભૂલ કે બેદરકારી  કેટલું નુકસાન કરી શકે એ તો સમય જ બતાવે..માટે  નિયમ નું ચુસ્ત પાલન એ જ  ઈલાજ .
                                                        હવે તો આંખો ખોલો