યાત્રા - દુબઇ પ્રવાસ-- ભાગ 1

 યાત્રા - દુબઇ પ્રવાસ     ભાગ 1 

           જૂની ગુજરાતી પંક્તિ યાદ આવે.' અડી કડી વાવ ને નવઘણ કૂવો ,ન જોયા તે જીવતો મુવો '- અલબત્ત આ પંક્તિમાં પણ અતિશયોક્તિ જ છે .તેવી જ વાત દુબઇ માટે વાપરવાનું મન થાય.' બુરઝ ખલિફા ને ફ્યુચર મ્યુઝિયમ આકાશે જઈ આંબે, જોવા જઈએ જો એક વાર તો રાજી જય જય અંબે .'- દુનિયા આખી તો જોવા જેવી છે જ પણ સમૃદ્ધિ અને વિઝન ભેગાં કરીને ખુબ ઝડપી વિકાસ જોવો હોય તો તે દુબઈમાં જ . ટુરિઝમ એ એમની મુખ્ય આવકનો સ્ત્રોત નથી જ છતાં લાખો પ્રવાસીનો ને આકર્ષી શકે તેવું દુબઇ ,એક વાર જરૂર જોવાય જ.

        પાર્થે 'ક્લ્બ મહેન્દ્રની મેમ્બરશિપ લીધી પછી બધાં એ એક વાર જયપુર પ્રવાસ કર્યો અને થયું કે હવે એક મોટો પ્રવાસ જ ગોઠવીએ તો કેવું?  અને યાદીમાં પહેલી પસંદગી  દુબઇની થઇ ગઈ .અનુકૂળ તારીખો શોધાઈ ગઈ.ટુર ઓપરેટર સલમાનભાઈ વાશી સાથે આયોજન ગોઠવાયું.અને 27 મી માર્ચ 2025 થી 30 મી માર્ચના દિવસો ગોઠવાયા.

          પ્રવાસ વર્ણન શરુ કરતાં પહેલાં થોડા ઇતિહાસ પર નજર કરી લઈએ..બ્રિટિશ લશ્કરના સકંજામાંથી બહાર આવ્યા પછી 2 જી ડિસેમ્બર 1971 ના દિવસે સાત પ્રદેશોએ સાથે મળીને UAE યુનાઇટેડ આરબ ઍમીરાત સંગઠન બનાવ્યું જેમાં અબુધાબી ,દુબઇ ,શારજહા અને બીજા ચાર નાના પ્રદેશો છે.અબુધાબી આ સંગઠનનું પાટનગર છે.અરબી સમુદ્ર ના ઉત્તર પૂર્વ ભાગમાં આવેલા આ પ્રદેશમાં હજારો વર્ષથી માનવ વસવાટ ,વ્યાપાર વગેરેનો ઇતિહાસ છે.1930 માં પહેલી વખત ખનીજ તેલ માટે સર્વેક્ષણ થયું.સફળતા મળી અને 1960 ના દશકમાં અબુધાબીમાં પ્રથમ વખત તેલ માઇ આવ્યું અને આ પ્રદેશનું નસીબનું પાંદડું બદલાઈ ગયું .શેખ જાયદ બિન સુલતાન 1966 માં અબુધાબીના શાસક બન્યા.આજે યુએઈ તમામ પ્રદેશો તેમને આદર કરે છે.

         વસતીમાં મૂળ દુબઈના રહેવાસી તો માંડ 5 થી 10 ટકા જ છે. બાકીના ભારતીય ,પાકિસ્તાની,બાંગ્લાદેશી અને થોડા ભુરીયા છે.મુખ્ય ધંધાના મલિક માત્ર મૂળ દુબઇ વાસી જ થઇ શકે.અન્ય દેશવાસી ભાગીદાર તરીકે કે કર્મચારી તરીકે જ જોડાઈ શકે.અહીં દિહરામનું ચલણ છે.ભારતના રૂપિયા કરતાં તે મજબૂત છે.એક દિહરામ બરાબર આશરે ચોવીસ રૂપિયા થાય. એટલે પાર્થે પ્રવાસના પ્રારંભે જ કહી રાખેલું કે ખાતી વખતે કે વસ્તુ લેતી વખતે ગુણાકાર કરી હિસાબ ન કરવા .કારણકે  દસ દિહરામની ચા માટે 240 રૂપિયાને વીસ દિહરામની આઈસ્ક્રીમ માટે  480 રૂપિયા ચૂકવવાના થાય  { આ વાંચીને ન જવાનો નિર્ણય ન લેતા }  

        હવે વાત પ્રવાસની.માર્ચમાં જવાનું આયોજન જાન્યુઆરી 2025 માં થયું.અમે સપરિવાર એટલે છ સભ્યો હું { દિનેશ ,રંજના ,પાર્થ ,ગ્રીવા ,શર્વાણી અને પરાર્ઘ્યા એ જવાનું નક્કી થયું.પાર્થની ક્લ્બ મહેન્દ્રની મેમ્બરશિપ હતી એટલે પહેલાં તો દુબઇ હોટેલ રોકાણની તારીખો 27 માર્ચ થી 30 માર્ચ 2025 નિશ્ચિત્ત થઇ ટુર ઓપરેટર સાથે .જોવાના સ્થળો અને અન્ય વિગતો પણ નક્કી થઇ.વિઝાની સરળ પ્રક્રિયા પણ પૂર્ણ થઇ .વિમાનની ટિકિટો પણ લેવાઈ ગઈ.આમ તો અમારું પેકેજ દુબઇનું જ હતું.પણ ભગવાનની ઈચ્છા હશે જવાની ફ્લાઇટ અમદાવાદથી અબુધાબી અનુકૂળ હતી એટલે અબુધાબી સ્વામિનારાયણ મંદિર દર્શન ઓચિંતા જ ગોઠવાઈ ગયા. મોટા પાયે ભરપૂર તૈયારી થઇ ગઈ.

          અને 27 મી માર્ચ આવી પણ ગઈ. 26 મી રાત્રે 2 બે વાગ્યે નીકળી ત્રણ વાગ્યે સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ આંતરરાષ્ટ્રીય હવાઈમથકના ટર્મિનલ 2 પર .પહોંચી ગયા.વિદેશ પ્રવાસમાં ત્રણ કલાક પહેલાં પહોંચવું આવશ્યક હોય છે.ચેક ઈન , ઇમિગ્રેશન અને સિક્યુરિટી ચેક પતાવીને બોર્ડિંગ ગેટ પર પહચી ગયા.બરાબર સવારે 6.વાગીને પાંચ મિનિટે 'એર અરેબિયા 'કંપનીની ફ્લાઈટ ઉપડી ગઈ.મુસાફરી દરમિયાન ચણા મસાલાનો હળવો નાસ્તો પણ લીધો.અરબી સમુદ્રના દક્ષિણ દર્શન તો  કરેલાં પણ ઉત્તર અરબી સમુદ્ર પરથી પસાર થવાનો અનેરો આનંદ રહ્યો.સવારે સાડા નવ વાગતાં તો અબુધાબી પહોંચી જ ગયા.ઘડિયાળ જોતાં ચોંકી જવાયું..ફ્લાઇટ સમય તો બે કલાક હતો તો સાડા ત્રણ કલાક કેમ ? પછી ખબર પડી કે અબુધાબી,દુબઇ સમયમાં આપણા અને એમના વચ્ચે દોઢ કલાક તફાવત છે!.પર્શિયન ટાપુના પશ્ચિમ છેડે આવેલું નગર સંયુક્ત આરબ એમેરતનું પાટનગર છે.માત્ર 26 લાખની વસતી ધરાવતા શહેરનો મુખ્ય વ્યવસાય તેલ રિફાઇનરી વગેરે છે. હીરા મોતીનો પ્રાચીન વેપાર પણ વિકસેલો જ છે.શેખ ઝવેદ પ્રથમ વડાપ્રધાન કે પ્રમુખ જે ગણો તે  હતા.અત્યારે શેખ ખલિફા શાસક છે.રાજાશાહીમાં લોકશાહીનું સ્વરૂપ અહીં છે.

        અબુધાબી એરપોર્ટ પર લેવા માટે મોટી ગાડી આવી ગયેલી અમારી કાર સીધા BAPS  સ્વામિનારાયણ હિન્દૂ મંદિર તરફ હંકારી ગયા.. પ્રમુખ સ્વામી મહારાજ (1921–2016)  દ્વારા પ્રેરિત અને 14 ફેબ્રુઆરી 2024 ના રોજ મહંત સ્વામી મહારાજ દ્વારા પવિત્ર , આ અબુધાબીમાં પ્રથમ પરંપરાગત હિન્દુ મંદિર છે. 1997માં પ્રમુખસ્વામી મહારાજે અબુધાબીમાં મંદિરની કલ્પના કરી હતી. ઓગસ્ટ 2015માં, UAE સરકારે જાહેરાત કરી કે તેઓ મંદિર માટે જમીન આપશે.અબુધાબીના ક્રાઉન પ્રિન્સ શેખ મોહમ્મદ બિન ઝાયેદ અલ નાહ્યાને મંદિર માટે ૨૭ એકર જમીન ભેટમાં આપી હતી.

         ૧૦ ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૮ ના રોજ, BAPS ના પ્રતિનિધિઓએ રાષ્ટ્રપતિ મહેલમાં શેખ મોહમ્મદ અને ભારતના વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને મળ્યા . ^[ 22 ] સમગ્ર રાજવી પરિવાર અને ૨૫૦ થી વધુ સ્થાનિક નેતાઓની હાજરીમાં ભારત અને UAE દ્વારા એક સમજૂતી કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા. ^[ 23 ] વડા પ્રધાન મોદીએ વ્યક્ત કર્યું કે મંદિર "એક પવિત્ર સ્થળ હશે જ્યાં માનવતા અને સંવાદિતા એક થશે". ^[ 24 ] મંદિર માટે પ્રથમ શિલાન્યાસ ,૧૧ ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૮ ના રોજ થયો હતો. ^[ 25 ] ૨૦ એપ્રિલ ૨૦૧૯ ના રોજ, BAPS ના આધ્યાત્મિક નેતા મહંત સ્વામી મહારાજની હાજરીમાં , ભારત અને UAE ના મહેમાનો અને અધિકારીઓની હાજરીમાં શિલાન્યાસ સમારોહ ( અનુવાદ  શિલાન્યાસ વિધિ ) કરવામાં આવ્યો હતો. UAE સરકારનો આભાર વ્યક્ત કરતા, રાજદૂત નવદીપ સુરીએ કહ્યું, "આ આપણા રાષ્ટ્રો, આપણી સંસ્કૃતિઓ અને સભ્યતાઓ વચ્ચે મિત્રતાનો શાશ્વત સેતુ બનશે". ^[ 26સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૯ માં મંદિરને કાયદેસરનો દરજ્જો મળ્યો, અને ડિસેમ્બર ૨૦૧૯ માં, બાંધકામ શરૂ થયું. આ મંદિર ઉત્તર રાજસ્થાનના ગુલાબી રેતીના પથ્થર અને ઇટાલીના આરસપહાણમાંથી બનાવવામાં આવ્યું છે. આ મંદિર ૧૦૮ ફૂટ ઊંચું, ૨૬૨ ફૂટ લાંબું અને ૧૮૦ ફૂટ પહોળું છે. બાંધકામ પ્રક્રિયા દરમિયાન સંપૂર્ણ ડિજિટલ મોડેલિંગ અને સિસ્મિક સિમ્યુલેશનમાંથી પસાર થતું આ પહેલું હિન્દુ પથ્થરનું મંદિર છે.  

         આ મંદિર આંતરધાર્મિક સંવાદિતાનું પ્રતીક છે, જે વિવિધ ધાર્મિક પૃષ્ઠભૂમિના લોકોમાં સમજણ, સ્વીકૃતિ અને એકતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે યુએઈ અને ભારતના સારા સંબંધોનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. તે મુજબ, મંદિરની કોતરણીમાં માત્ર રામાયણ , શિવપુરાણ , ભાગવતમ , મહાભારત અને હિન્દુ વ્યક્તિઓના જીવનની વાર્તાઓ જ નહીં, પરંતુ અરબી, ઇજિપ્તીયન, મેસોપોટેમિયન, મૂળ અમેરિકન અને અન્ય સંસ્કૃતિઓની વાર્તાઓ પણ શામેલ છે. મંદિર સંકુલમાં પરંપરાગત હિન્દુ મંદિર, મુલાકાતી કેન્દ્ર, પ્રાર્થના હોલ, પ્રદર્શનો, શિક્ષણ ક્ષેત્રો, બાળકો માટે રમતગમત ક્ષેત્ર, થીમેટિક બગીચા, પાણીની સુવિધાઓ, ફૂડ કોર્ટ અને ભેટની દુકાનનો સમાવેશ થાય છે.

             સ્વામિનારાયણ અને ગુણાતીતાનંદ સ્વામી (સામૂહિક રીતે અક્ષર-પુરુષોત્તમ મહારાજ તરીકે ઓળખાય છે) મંદિરના મધ્ય ભાગમાં સ્વામિનારાયણ અને ગુણાતીતાનંદ સ્વામીની આરસપહાણની મૂર્તિઓ  બીજા મંદિરમાં વિષ્ણુના અવતાર કૃષ્ણ , રાધા સાથે, આરસપહાણની મૂર્તિઓ છે . ત્રીજા મંદિરમાં  રામ,સીતાજી,, લક્ષ્મણ અને હનુમાનજીની આરસપહાણની મૂર્તિઓ છે . ચોથા મંદિરમાં શિવ પાર્વતી,ગણેશજી અને કાર્તિકેય ની આરસપહાણની મૂર્તિઓ છે. પાંચમા મંદિરમાં શ્રીનિવાસ , વેંકટેશ્વર  પદ્માવતી, ની કાળા ગ્રેનાઈટ મૂર્તિઓ છે. આ મૂર્તિઓ આંધ્રપ્રદેશના  તિરુપતિ મંદિરના   નિષ્ણાત કારીગરો દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી . ^[ જગન્નાથની મૂર્તિઓ , તેમના ભાઈ-બહેન  સુભદ્રા અને બલભદ્ર સાથે છઠ્ઠા મંદિરમાં રાખવામાં આવી ^છે . આ મૂર્તિઓ ઓડિશાના  જગન્નાથપુરીના  રાજાની દેખરેખ હેઠળ બનાવવામાં આવી હતી . ^[.  સાતમું મંદિર દેવતા  અયપ્પનને સમર્પિત છે. તેમની મૂર્તિ પંચલોહ (પરંપરાગત પાંચ ધાતુના મિશ્રણ) થી બનેલી છે અને કેરળના 15 કારીગરો દ્વારા ડિઝાઇન  આવી હતી. આ મૂર્તિ એક શિખર પર બેસે છે અને ચાર ફૂટ ઊંચી છે. આ મૂર્તિ કેરળના સબરીમાલા અયપ્પા મંદિરના 18 પવિત્ર પગથિયાંના મોડેલ સાથે પણ છે .

       શિલ્પ શાસ્ત્રો અનુસાર બાંધવામાં આવેલ, મંદિર બાંધકામના પ્રાચીન હિન્દુ ગ્રંથો, ^[ 16 ] અબુ ધાબીમાં BAPS હિન્દુ મંદિર પશ્ચિમ એશિયાનું સૌથી મોટું હિન્દુ મંદિર છે, અને મધ્ય પૂર્વમાં પ્રથમ પરંપરાગત હિન્દુ પથ્થરનું મંદિર છે. ^[ 18 ] આ મંદિર 108 ફૂટ ઉંચુ, 262 ફૂટ લાંબું અને 180 ફૂટ પહોળું છે. અન્ય સ્થાપત્ય સુવિધાઓમાં શામેલ છે: બે ઘુમટ (ગુંબજ), યુએઈમાં સાત અમીરાતના પ્રતીકાત્મક સાત શિખરો (શિખરો), 12 સમરાં (પિરામિડલ ગુંબજ) અને 402 સ્તંભો. તેમાં ગુલાબી રેતીના પથ્થરની બાહ્ય પૃષ્ઠભૂમિ સામે તેના આંતરિક ભાગમાં સફેદ આરસપહાણની કોતરણી છે. . આ મંદિર 25,000 થી વધુ પથ્થરોના ટુકડાઓથી બનેલું છે, જેનું વજન 1 કિલોગ્રામથી ઓછાથી 6 ટનથી વધુ છે, દરેક ભારતના કુશળ કારીગરો દ્વારા કોતરવામાં આવ્યું છે. . દરેક શિખરમાં, રામાયણ , શિવ પુરાણ , ભાગવત , મહાભારતની વાર્તાઓ  અને  જગન્નાથ ,  સ્વામિનારાયણ , વેંકટેશ્વર અને અયપ્પાના જીવનનું ચિત્રણ કરતી કોતરણીઓ છે . . 'ડોમ ઓફ હાર્મની' પાંચ કુદરતી તત્વો - પૃથ્વી, પાણી, અગ્નિ, વાયુ અને અવકાશ દર્શાવે છે. . ઘોડા અને ઊંટ જેવા પ્રાણીઓની કોતરણી પણ છે જે યુએઈનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, દરેક એક અનોખી રીતે કોતરવામાં આવી છે..

          ભારતની કલા અને સ્થાપત્યનું સર્વાંગી પ્રતિનિધિત્વ કરવા માટે, ડિઝાઇન ટીમે જગન્નાથ, કોણાર્ક, રણકપુર, દેલવારા અને સમગ્ર ભારતમાં અન્ય પૂજા સ્થળોના મંદિરોનો અભ્યાસ કર્યો. ^[ 16 ] ગલ્ફ કોઓપરેશન કાઉન્સિલ (GCC) દ્વારા સ્થાપિત નીતિઓને પૂર્ણ કરવા માટે, મંદિર ભૂકંપ પ્રતિરોધક બનાવવા માટે બનાવવામાં આવ્યું હતું. આ પ્રથમ હિન્દુ પરંપરાગત મંદિર છે જે સંપૂર્ણ ડિજિટલ મોડેલિંગ અને સિસ્મિક સિમ્યુલેશનમાંથી પસાર થયું છે..

     . "સંવાદિતાનો ઉત્સવ" તરીકે ઓળખાતા મંદિરના ઉદ્ઘાટન માટે ૧૨ દિવસનો ઉજવણી ૧૦ ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૪ ના રોજ શરૂ થયો. "સંવાદિતા માટે યજ્ઞ" નામનો દૈવી આશીર્વાદ મેળવવા માટે એક વૈદિક વિધિ ૧૧ ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૪ ના રોજ યોજાઈ હતી. આ પ્રદેશમાં આ પ્રકારનો પહેલો વૈશ્વિક સંવાદિતા વિધિ હતો.  ૧૪ ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૪ ના રોજ સવારે, BAPS આધ્યાત્મિક નેતા મહંત સ્વામી મહારાજના નેતૃત્વમાં વૈદિક વિધિ ( પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા ) દ્વારા મંદિરને પવિત્ર કરવામાં આવ્યું હતું. . ૧૪ ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૪ ના રોજ બપોરે, ભારતના વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી મહંત સ્વામી મહારાજ સાથે મંદિરને જાહેર જનતાને સમર્પિત કરવામાં જોડાયા.  ભારતના વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી, યુએઈના સહિષ્ણુતા અને સહઅસ્તિત્વ મંત્રી શેખ નાહ્યાન બિન મુબારક અલ નાહ્યાન અને BAPS સ્વામિનારાયણ સંસ્થાના આધ્યાત્મિક નેતા મહંત સ્વામી મહારાજે ઉદ્ઘાટન સભાને સંબોધિત કરી.  નરેન્દ્ર મોદીએ કહ્યું, "આ મંદિર સમગ્ર વિશ્વ માટે સાંપ્રદાયિક સંવાદિતા અને વૈશ્વિક એકતાનું પ્રતીક બનશે." . શેખ અલ નાહ્યાને કહ્યું, "યુએઈ એક સહિષ્ણુ દેશ છે, જ્યાં વિવિધ સ્થળો, ધાર્મિક અને વંશીય પૃષ્ઠભૂમિના લોકો શાંતિ, સંવાદિતા અને સહકારથી રહે છે. તમારી પાસે હવે એક નવું મંદિર છે જે પૂજા સ્થળ અને બધા માટે સમુદાય કેન્દ્ર તરીકે સેવા આપશે." ^[ 59 ] મહંત સ્વામી મહારાજે કહ્યું, "સમગ્ર સમારોહ દરમિયાન, હું આ દેશ અને વિશ્વના લોકો માટે પ્રાર્થના કરી રહ્યો છું. દરેક માટે શાંતિ અને સમૃદ્ધિ રહે અને આપણે બધા સાથે મળીને સમગ્ર માનવતાની સેવા કરવા માટે પ્રગતિ કરીએ." ^.]

         મંદિરમાં પ્રવેશ માટે રજીસ્ટ્રેશન આવશ્યક પૂરતી સલામતી વ્યવસ્થા.ગુજરાતી સ્વયંસેવકો અને આંખ ઠરે તેવી ભવ્ય મૂર્તિઓ.મંદિરની આગવી છાપ મૂકે છે.નાસ્તાગૃહમાં શુદ્ધ સાત્ત્વિક બધા જ પ્રકારનો નાસ્તો મળે એ કેટલા નિશ્ચિંન્ત કરી દે! અમે પણ તે માણ્યો અબુધાબીથી દુબઇ તરફ પ્રયાણ.એકાદ કલાકમાં જ દુબઇ પહોંચી ગયા.